Publikacje członków OŁ KSD

Agnieszka Sadowska - Matka Boska w czterech porach roku

Matka Boska- Opiekunka Ziemi i Płodów-to tytuł wystawy, którą możemy zobaczyć w Muzeum Farmacji, z inicjatywy etnologa Jakuba Kosowskiego. Matka Boska jest tu ukazana przez pryzmat czterech pór roku. Każda z postaci wiąże się z obrzędami zakorzenionymi w kulturze tradycyjnej. - Jest to fenomen naszej kultury-mówi Aldona Plucińska, etnograf z Muzeum Archeologiczno-Etnograficznego w Łodzi- nigdzie w Europie nie ma tylu świąt maryjnych i takiego powiązania obrzędów ludowych z religijnością, którą ludzie żyją na co dzień. To jest charakterystyczne wyłącznie dla kultury polskiej. Życie podporządkowane czterem porom roku powiązane z wiarą. Na wystawie są ukazane w cyklu solarnym cztery postaci Matki Bożej: Siewna, Gromniczna, Zagrzewna (Zwiastowanie) i Zielna (Wniebowzięcie). Ukazany jest nie tylko polski kult maryjny, ale cały aspekt kulturowy. Kultura tradycyjna ukazuje Matkę Bożą jako jedną z nas, zwykłych kobiet, więc pojawia się u nawet ubrana w łowicki pasiak.
Obrzędy religijne powiązane z pracą na roli to m.in. pokropienie wodą święconą ziemi przed siewem, zasianie ziarna czynione w kształcie krzyża, czy też wykonywanie znaku krzyża na nieboskłonie, stawianie gromnicy w oknie, by chroniła przed nieszczęściami i piorunami. W święto Matki Bożej Gromniczej obchodzono domostwo z gromnicą, która towarzyszy człowiekowi od narodzin aż do śmierci. Prawdziwa gromnica wykonana jest z wosku, nie ze stearyny, dlatego wierząc w jej właściwości lecznicze, toczoną ją po osobie chorej. W święto Matki Boskiej Zagrzewnej- symbolu budzącego się życia, gospodyni sadziła symbolicznie kapustę lub łubin na dostatek i pomyślność. Matka Boska Zielna to oczywiście zboża, zioła i kwiaty, obecne zarówno w sztuce ikonograficznej, jak i w poezji. I choć te cztery święta są najbardziej znane,  to mamy ich ok. dwudziestu.
Wystawę będzie można obejrzeć do 21 grudnia.