Na religijnej mapie dzisiejszej Polski, Kazimierz Biskupi, położony niedaleko Konina i Lichenia,
kojarzy się przede wszystkim jako miasto-sanktuarium, związane z Pięcioma Braćmi Męczennikami.
Postacie tych wczesnopiastowskich misjonarzy należą do głównego pocztu najstarszych katolickich świętych, którzy za panowania Bolesława Chrobrego zginęli na polskiej ziemi.

Dwóch z Braci – Jan i Benedykt – było rodowitymi Włochami z zamożnych rodów z Wenecji i Benewentu, trzej inni- Mateusz, Izaak i Krystyn dołączyli do ich misji chrystianizowania Mazowsza i Jaćwieży już na miejscu.
Inicjator misji- św. Brunon z Kwerfurtu, najprawdopodobniej dotarł do eremu w Kazimierzu Biskupim dopiero dwa lata po męczeńskiej śmierci Braci.

Wspomnieniem ponadtysiącletnich dziejów tej miejscowości stało się w ostatnich dniach wyjątkowe, jubileuszowe wydarzenie, którym była rocznica 300-lecia powstania Bractwa Świętych Pięciu Męczenników,
zajmującego się od roku 1724 obsługą ruchu pielgrzymkowego w tym miejscu.
Jego Świątobliwość Franciszek, obecny papież, przesłał z tej okazji Apostolskie Błogosławieństwo dla Bractwa i jego sympatyków oraz duchowych opiekunów – Księży Misjonarzy Świętej Rodziny.
Uroczystości odbywały się przy współudziale władz gminy i zaproszonych gości w Gminnym Ośrodku Kultury, i w pobernardyńskim klasztorze, który obecnie jest siedzibą zakonu Misjonarzy Świętej Rodziny.
Księża przejęli zakon w 1920r., który po powstaniu styczniowym był zrujnowany, a bernardyni, którzy wcześniej w nim mieszkali zginęli za pomaganie powstańcom.
Po wojnie reaktywowali Bractwo i od tej pory Kazimierz „żyje” Pięcioma Braćmi Męczennikami.
W 2000r. ks. Waldemar Murach wraz z Pierwszym Starszym Bractwa, Waldemarem Dyriańskim napisali statut, który jest oparty na prawie kanonicznym, a Bractwo działa przy biskupie włocławskim.

Prelegentami sympozjum byli: ks. prof. Waldemar Pałęcki MSF, warszawski archeolog Antoni Smoliński i Szczepan Mrówczyński,starszy Bractwa.
Honorowym gościem był również przeor bieniszewskich kamedułów.
Poruszono przede wszystkim temat działalności bractw religijnych i ich roli w Kościele, podobieństwa prastarych, romańskich płyt nagrobnych, które znajdują się zarówno w Kazimierzu Biskupim, jak i w rodowym zamku św. Brunona z Kwerfurtu.

Antoni Smoliński, jako archeolog działający od dekad w Starej Łomży, zreferował misję św. Brunona z Kwerfurtu w oparciu o swoje wykopaliska najstarszej rotundy chrzcielnej na północnym Mazowszu.

Wspaniałą pamiątką tych wydarzeń stały się rocznicowe medale honorowe, rozdane przez Bractwo swoim członkom i kilkunastu gościom, oraz wydana na trzystulecie przez GOK, Bractwo i Bibliothecę Romanicę książka „Miejsca brunonowe w Polsce”, autorstwa Szczepana Mrówczyńskiego, Grzegorza B. Bednarka, Antoniego Smolińskiego i archeologa, dr Zbigniewa Lechowicza z łódzkiego oddziału Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Autorem zdjęcia na okładce książki jest inny zasłużony członek Bractwa, Waldemar Dryjański.

Na zakończenie sesji, w foyer GOK, goście reprezentujący łódzkie wydawnictwo bibliofilskie „Bibliotheca Romanica” goście mogli obejrzeć wystawę planszowo- malarską, zatytułowaną „Piastowskie Pejzaże”, której autorem jest łódzki artysta i dziennikarz, Grzegorz B. Bednarek.
Plansze przedstawiały m.in. kazimierską farę p.w. św. Marcina, dzieła literackie św. Brunona i wykopaliska w Starej Łomży.
Na grafikach przedstawiono najwartościowsze zabytki romańskie związane z historią Kazimierza Biskupiego.
Prace powstały w technice malarstwa akrylowego, z okazji zbliżającego się w przyszłym roku tysiąclecia gnieźnieńskiej koronacji Bolesława Chrobrego.
Celem wystawy jest ukazanie polskiemu odbiorcy piękna i bogactwa ocalałej w Polsce najstarszej architektury romańskiej.
Są tu najważniejsze kościoły romańskie, położone na terenie Wschodniej Wielkopolski- w Starym Mieście pod Koninem, w Kościelcu Kolskim i w Gieczu, a także Ostrów Lednicki, będący Narodową Chrzcielnicą Polski, archikolegiata w Tumie pod Łęczycą i klasztor pobenedyktyński na Świętym Krzyżu.
Te dwa ostatnie obiekty są najprawdopodobniej związane z postacią św. Brunona z Kwerfurtu.
Także zabytki sandomierskie- z Leśnic, kolegiata p.w. św. Marcina w Opatowie i podominikański kościół w Sandomierzu.

Można było też obejrzeć rodowy zamek św. Brunona, który znajduje się w Kwerfurcie.
To właśnie stamtąd misjonarz wyruszył na swą misję do Polski, podczas której zginął.
W kazimierskiej farze znajduje się tysiącletnia płyta nagrobna przedstawiająca krzyż w formie tzw. drzewa życia, który swój odpowiednik ma na zamku w Kwerfurcie.

Patronat medialny nad wystawą objęła redakcja magazynu All Inclusive z Warszawy, zajmującego się od lat promowaniem turystyki kulturowo-historycznej.

W niedzielne przedpołudnie uroczystą mszę św. celebrował JE ks. bp. Krzysztof Wętkowski, biskup Włocławki.
Uroczystości towarzyszył chór czterech okolicznych chórów kościelnych, który odśpiewał religijną pieśń „Te Deum”, towarzyszącą często takim wydarzeniom.

Średniowieczny śpiew i woń kadzidła podkreślały wyjątkowy i niepowtarzalny charakter tej katolickiej uroczystości, co potwierdzali wszyscy jej uczestnicy.

Szczególnej świętości nadają temu miejscu znajdujące się w kościele klasztornym oryginalne, tysiącletnie relikwie Braci Męczenników, umieszczone w jednej z naw, a odzyskane przed pięciuset laty z Czech przez biskupa poznańskiego, Jana Lubrańskiego.


Grzegorz B. Bednarek, Agnieszka Sadowska

Zdjęcia: Agnieszka Sadowska