Podsumowanie Synodu Biskupów o synodalności, metodologia pracy organów KEP, stan prac nad przygotowaniem zasad niezależnej kościelnej komisji ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego w Kościele w Polsce oraz lekcje religii w szkole - to główne tematy 399. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, które odbyło się w dniach 18-19 listopada br. na Jasnej Górze.

Jednym z głównych tematów spotkania był zakończony w październiku Synod biskupów o synodalności.
Uczestniczący w nim biskupi podkreślili wartość metody pracy synodalnej.
„Chociaż proces synodalny jest czasochłonny, wymaga nawrócenia i kultury dialogu.
Dla życia Kościoła jest konstytutywny i niezbędny, a dla świata rozdartego wojnami, konfliktami i podziałami,
synodalność Kościoła pozostaje znakiem profetycznym” - czytamy w komunikacie.

Metodologia pracy organów Konferencji Episkopatu Polski była kolejnym tematem Zebrania Plenarnego.
„Pracując w małych grupach, omawiano różne sposoby modyfikacji funkcjonowania tych gremiów.
Celem możliwych zmian jest pogłębienie stylu synodalnego pracy organów KEP, który domaga się wzajemnego dialogu, wsłuchiwania się i wspólnego rozeznawania decyzji” - podaje komunikat.

Biskupi zapoznali się także z działaniami podjętymi przez Caritas Polska na rzecz ofiar tegorocznej powodzi w Polsce.
Łącznie wpływy do Caritas Polska na ten cel to rekordowa kwota ponad 71 mln złotych.
„Biskupi wyrażają ogromną wdzięczność wszystkim ludziom dobrej woli, wielu wolontariuszom oraz Caritas Polska,
Caritas diecezjalnym za wszelkie podjęte działania i solidarną pomoc dla poszkodowanych wskutek tego kataklizmu” - czytamy.

Podczas Zebrania Plenarnego biskupi wysłuchali sprawozdania z prac nad przygotowaniem zasad niezależnej kościelnej komisji ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego w Kościele w Polsce.
„Przygotowany projekt dokumentu opisujący cele i zadania komisji, jej uprawnienia, sposób powołania oraz zakres działania, jest aktualnie konsultowany z Radą Prawną Konferencji Episkopatu Polski.
Biskupi mają nadzieję, że praca badawcza komisji, jej wyniki i rekomendacje przysłużą się dobru osób skrzywdzonych
oraz rozwojowi budowanego przez Kościół w Polsce od przeszło 10 lat systemu reagowania, pomocy oraz prewencji” - podaje komunikat.

Biskupi podjęli również temat organizacji lekcji religii w szkole.
„Ufamy, że zakończą się zagwarantowanym prawnie porozumieniem” - czytamy w komunikacie.
Jednocześnie biskupi wyrazili niepokój wobec planowanego wprowadzenia zamiast nieobowiązkowego przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie obowiązkowego przedmiotu Edukacja zdrowotna, „którego niektóre treści stoją w sprzeczności z godnością osobową dziecka”.

Biskupi przypomnieli, że w pierwszą niedzielę Adwentu Kościół w Polsce rozpoczyna realizację nowego programu duszpasterskiego „Pielgrzymi nadziei”, który nawiązuje swym tematem do zbliżającego się Jubileuszu Roku 2025.

Publikujemy pełny tekst komunikatu:

Komunikat z 399. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski

W dniach 18 i 19 listopada 2024 roku, pod przewodnictwem abp. Tadeusza Wojdy SAC, odbyło się na Jasnej Górze 399.
Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski.

1. Jednym z głównych tematów spotkania był zakończony w październiku Synod biskupów o synodalności.
Uczestniczący w nim biskupi podkreślili wartość metody pracy synodalnej.
Wskazywali na etapy i warunki jej realizacji na wszystkich poziomach Kościoła: od Konferencji Episkopatu, przez diecezje, po parafie i wspólnoty.
Synodalność rozpoczyna się od procesu wspólnotowego rozeznawania w Duchu Świętym i otwarcia się na Jego działanie.
W tym kontekście Synod podkreślił obowiązkowy charakter rad diecezjalnych i parafialnych,
które mogą pomóc w realizacji zadań duszpasterskich i rozwijaniu obecnych już w Kościele posług lektora,
akolity i katechisty w odniesieniu do osób świeckich.
Synod wskazuje na konieczność transparentności, odpowiedzialności i ewaluacji we wszystkich wspólnotach i grupach kościelnych.
Chociaż proces synodalny jest czasochłonny, wymaga nawrócenia i kultury dialogu.
Dla życia Kościoła jest konstytutywny i niezbędny, a dla świata rozdartego wojnami, konfliktami i podziałami,
synodalność Kościoła pozostaje znakiem profetycznym.

2. Przekazane przez Ojca Świętego Franciszka w Konstytucji Apostolskiej o Kurii Rzymskiej i jej służbie Kościołowi w świecie Praedicate Evangelium zalecenia stały się inspiracją dla polskich biskupów do podjęcia dyskusji nad nową formą posługi Kurii Rzymskiej oraz metod pracy organów Konferencji Episkopatu Polski:
Zebrania Plenarnego, Rady Stałej czy Prezydium KEP.
Pracując w małych grupach, omawiano różne sposoby modyfikacji funkcjonowania tych gremiów.
Celem możliwych zmian jest pogłębienie stylu synodalnego pracy organów KEP, który domaga się wzajemnego dialogu, wsłuchiwania się i wspólnego rozeznawania decyzji.
Chodzi także o doskonalenie relacji między Episkopatem Polski a urzędami Stolicy Apostolskiej w realizacji dzieła ewangelizacji.

3. Biskupi zapoznali się z działaniami podjętymi przez Caritas Polska w ramach akcji pomocy ofiarom tegorocznej powodzi w Polsce.

Caritas uruchomiła wszystkie niezbędne procedury już w pierwszym dniu kryzysu.
Przy wsparciu Konferencji Episkopatu Polski zorganizowano zakrojoną na szeroką skalę zbiórkę funduszy na pomoc powodzianom.
Łącznie wpływy do Caritas Polska na ten cel to rekordowa kwota ponad 71 mln złotych.
Zebrane fundusze pozwoliły na natychmiastowe przekazanie powodzianom żywności, wody pitnej, odzieży i środków czystości.
Najbardziej poszkodowani otrzymali także doraźne wsparcie finansowe. Biskupi wyrażają ogromną wdzięczność wszystkim ludziom dobrej woli,
wielu wolontariuszom oraz Caritas Polska, Caritas diecezjalnym za wszelkie podjęte działania i solidarną pomoc dla poszkodowanych wskutek tego kataklizmu.
Pomoc ta będzie trwała nadal, tak długo jak będzie to potrzebne.

4. Biskupi wysłuchali sprawozdania z prac nad przygotowaniem zasad niezależnej kościelnej komisji ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego w Kościele w Polsce.
Przygotowany projekt dokumentu opisujący cele i zadania komisji, jej uprawnienia, sposób powołania oraz zakres działania, jest aktualnie konsultowany z Radą Prawną Konferencji Episkopatu Polski.
Biskupi mają nadzieję, że praca badawcza komisji, jej wyniki i rekomendacje przysłużą się dobru osób skrzywdzonych
oraz rozwojowi budowanego przez Kościół w Polsce od przeszło 10 lat systemu reagowania, pomocy oraz prewencji.

5. Trwają rozmowy pomiędzy stroną rządową a Konferencją Episkopatu Polski w sprawie organizacji lekcji religii w szkole.
Ufamy, że zakończą się zagwarantowanym prawnie porozumieniem. Jednocześnie biskupi wyrażają głęboki niepokój wobec planowanego wprowadzenia zamiast nieobowiązkowego przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie obowiązkowego przedmiotu Edukacja zdrowotna, którego niektóre treści stoją w sprzeczności z godnością osobową dziecka. Konsultowane obecnie rozporządzenie MEN dotyczące kształtu edukacji seksualnej w szkole narusza obowiązujące w Polsce prawo, godzi w prawa rodziców do decydowania o ich dzieciach oraz zagraża prawidłowemu rozwojowi dziecka i jego dobru. Integralna edukacja seksualna musi zawierać trzy ważne dla rodziców i dzieci warunki: prorodzinność, akceptacja własnej płci i dobrowolność udziału w zajęciach. Warunki te spełnia dotychczas realizowany w szkole przedmiot Wychowanie do życia w rodzinie.

6. W pierwszą niedzielę Adwentu Kościół w Polsce rozpoczyna realizację nowego programu duszpasterskiego „Pielgrzymi nadziei”.
Nawiązuje on do zbliżającego się Jubileuszu Roku 2025 i stanowi odpowiedź na zaproszenie Papieża Franciszka skierowane do wszystkich wyznawców Chrystusa, by otwarli się na „nadzieję, która zawieść nie może” (por. Rz 5,5).
Doświadczenie spotkania z żyjącym Jezusem, który jest „naszą nadzieją” (1 Tm 1,1), m.in. przez jubileuszowe pielgrzymowanie, pojednanie z Bogiem, pokutę oraz zyskiwanie odpustów ma obudzić w każdym wiernym moc nadziei, ducha otwartości, przebaczenia, służby i braterstwa.
Tegoroczny Adwent będziemy przeżywać ze świadomością, że Pan „do końca nas umiłował” (J 13, 1),
o czym przypomniał nam Papież Franciszek w Encyklice Dilexit nos.

Modląc się w tysięcznym dniu wojny w Ukrainie przed obliczem Matki Bożej Częstochowskiej,
biskupi za Jej wstawiennictwem proszą o sprawiedliwy pokój w tym kraju i ustanie wojen na całym świecie.
Polecając Bogu także wszystkie sprawy Kościoła i Ojczyzny, udzielają Rodakom w kraju i za granicą pasterskiego błogosławieństwa.

Podpisali pasterze Kościoła katolickiego w Polsce obecni na 399. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski.

Jasna Góra, 19 listopada 2024 roku

za:www.niedziela.pl

***

Biskupi na Jasnej Górze. Co postanowili?-KOMENTARZ

Synodalna reforma Kościoła w Polsce i nowa odpowiedź na wykorzystywanie seksualne przez duchownych: to tematy, które zdominowały zebranie biskupów. Rozmawiano też o ideologicznej ofensywie Barbary Nowackiej. Co postanowili biskupi?

19 listopada zakończyło się 399. zebranie plenarne Konferencji Episkopatu Polski. Hierarchowie rozmawiali o szeregu zagadnień, ale według komunikatów medialnych obrady zdominowały dwie kwestie – Synod o Synodalności oraz przestępstwa seksualne popełniane przez duchownych. Do tego dochodzi rosnący problem działań Barbary Nowackiej, która próbuje przekształcić polską szkołę w kluczu lewicowej ideologii.

Reformy synodalne w Polsce

W sprawie Synodu o Synodalności nie podjęto żadnych jawnych decyzji. Biskupi zgodzili się co do konieczności przebudowania funkcjonowania samej Konferencji Episkopatu Polski, tak, żeby jej organy były bardziej „synodalne”. Powołano się na konstytucję apostolską papieża Franciszka „Praedicate Evangelium”, która zreformowała działanie Kurii Rzymskiej. Tu mamy poważny problem. Dlaczego? Bo „Praedicate Evangelium” doprowadziła w Watykanie do nieoczywistych zmian. Jeszcze w 2021 roku było możliwe, by Kongregacja Nauki Wiary wydała w tak ważnej sprawie jak błogosławienie par LGBT decyzję opartą po prostu na Tradycji Kościoła, nie uwzględniając specyficznej optyki papieża Franciszka. Po reformie jest zupełnie inaczej. Franciszek umieścił na czele odnowionej „Dykasterii Nauki Wiary” swojego rodaka kardynała Victora Fernándeza, a ten bez żadnych konsultacji z resztą Kościoła odwołał decyzję z 2021 roku i wydał zgodę na błogosławienie par LGBT, doprowadzając do potwornego kryzysu w Kościele. Jeżeli tak wygląda „synodalność” po „Praedicate Evangelium”, to doprawdy nie wiem, co mają oznaczać reformy w KEP.

Czy chodzi po prostu o szersze włączenie świeckich w prace KEP w związku z oficjalnie propagowanym celem synodalności? Tego nie ujawniono. Nawet jeżeli właśnie tak miałoby być, trzeba pamiętać o jednym: na świecie w różnych organach tego rodzaju zasiadają często silnie „sklerykalizowani” świeccy, to znaczy ludzie powiązani organizacyjnie i finansowo z instytucjami kościelnymi, zależni od biskupów i przez to w gruncie rzeczy pozbawieni własnego zdania. Zobaczymy jednak, co naprawdę zrobi KEP. Mam nadzieję, że odbędzie się wkrótce konferencja prasowa, na której będzie można uzyskać konkretne i szczegółowe informacje o planach reform.

W kwestii zmian synodalnych na zebraniu Episkopatu podkreślono jeszcze obligatoryjny charakter rad diecezjalnych i parafialnych. To większy konkret, ale…

Takie rady już istnieją w Polsce, choć nie wszędzie; często są zresztą mocno pozorne. Na przykład: co to za „obowiązkowa rada”, którą w całości powołuje proboszcz, a w razie sprzeczności zdań po prostu wymienia jej członków? W diecezji warszawsko-praskiej opracowano w tym roku nowy statut rad parafialnych, wskazując na ich hybrydowy charakter: część członków pochodzi z nominacji proboszcza, część z wyboru.

Organizacja rzetelnych i mających autentyczny sens wyborów do takiej rady nie jest jednak rzeczą prostą ani przede wszystkim oczywistą w sytuacji, w której wcześniej podobnych rzeczy nigdzie nie było. Stąd można mówić tylko o bardzo początkowym procesie zmian.

Można powiedzieć nieco humorystycznie, że jest możliwe, iż zanim w Kościele katolickim w Polsce zakorzeni się demokratyzacja struktur diecezjalnych i parafialnych, w świecie politycznym demokracja będzie już przeżytkiem. Może to zresztą i lepiej?

Problem wykorzystywania seksualnego

W komunikacie KEP podano też, że biskupi wysłuchali sprawozdania z prac nad tworzeniem specjalnej „komisji ekspertów”, która ma zajmować się problemem wykorzystywania seksualnego w Kościele katolickim w Polsce. Znowu: trudno powiedzieć na ten temat cokolwiek konkretnego, bo projekt dokumentu jest dopiero w fazie konsultacji z prawnikami w KEP.

Biskupi spotkali się dodatkowo z reprezentantami osób tzw. skrzywdzonych – za zamkniętymi drzwiami. Publicznie podano tylko kilka ogólnych stwierdzeń, o „merytorycznej rozmowie”, „serdeczności”, „współpracy” i „poruszeniu na poziomie serca”. Co ma z tego wynikać, zupełnie nie wiadomo.

Zwracam jednak przy tej okazji uwagę na zasadniczy problem, z którym mierzył się Kościół katolicki w innych krajach.

Sprawa tzw. skrzywdzonych jest bardzo łatwo i chętnie wykorzystywana przez środowiska progresywne do formułowania postulatów na rzecz przeprowadzenia w Kościele doktrynalnej, moralnej i dyscyplinarnej rewolucji. Świadkami tego jesteśmy przede wszystkim w krajach germańskich, ale częściowo również w przestrzeni anglosaskiej.

W Niemczech próbuje się nadać tzw. skrzywdzonym wręcz teologiczne znaczenie, przekonując – nieco rzecz upraszczając – że przemawia przez nich Duch Święty i postulaty, które formułują, powinny być traktowane jako zadane Kościołowi przez Boga.

Nie sądzę, żeby w Kościele katolickim w Polsce silna była podobna perspektywa; niemniej jednak powoływanie jakiejś rady czy komisji osób tzw. skrzywdzonych wiąże się z ryzykiem nadania tej grupie nieproporcjonalnego znaczenia. W efekcie może dojść do sugerowania jakichś strukturalnych reform, które miałyby odpowiadać wcale nie na autentyczne problemy Kościoła, ale raczej ogólne patologie społeczne ostatnich dziesięcioleci.

Kościół jest zawsze dzieckiem swoich czasów i przeważająca ilość istniejących w nim problemów odzwierciedla te same problemy w społeczności świeckiej. Pedofilia i ukrywanie sprawców? Tak było! A jak było w świecie polityki, kultury i sztuki? Wrażliwość współczesnych na przypadki wykorzystywania seksualnego już się zmieniła; wprowadzanie dziś radykalnych reform organizacyjno-strukturalnych może w gruncie rzeczy sprowadzać się do sztucznego konstruowania kolejnych problemów.

Mnie bardziej interesuje walka z homoseksualną kliką, która w wielu miejscach Kościoła katolickiego w Polsce rozpanoszyła się do tego stopnia, że duchowni organizują sobie orgie z ofiarami śmiertelnymi. O tym jednak – cisza.

Ideologiczna rewolucja Barbary Nowackiej

Biskupi rozmawiali również na tematy edukacyjne. Chodzi o dwie sprawy: lekcje religii w szkole oraz tzw. edukację zdrowotną. W tej pierwszej sprawie, jak wiadomo, trwa ostry spór z rządem i przeciąganie liny. Z mojej perspektywy jest w dużej mierze jałowy, bo choć wyprowadzanie religii ze szkół jest samo w sobie niedobre, to jednak o wiele ważniejszym pytaniem niż o wymiar godzinowy jest to dotyczące celowości katechezy i treści przekazywanych uczniom. Krótko: jeszcze wszechobecna szkolna katecheza po 30 latach dała efekt w postaci galopującej laicyzacji, to wymaga zdecydowanej wewnętrznej przebudowy. Na tym, sądzę, powinny skupić się wysiłki: jak uczynić z lekcji religii narzędzie umacniania katolickiej, zdecydowanej tożsamości.

W sprawie edukacji zdrowotnej biskupi w komunikacie przedstawili krytykę w związku z „naruszeniem obowiązującego w Polsce prawa, godzenia w prawa rodziców do decydowania o dzieciach, zagrożeniem prawidłowego rozwoju dziecka i jego dobru”. To słuszne spostrzeżenia i mam nadzieję, że hierarchowie będą przedstawiać w sposób zdecydowany niegodziwość idei Barbary Nowackiej. Tu konieczne jest jednak przede wszystkim zmobilizowanie świeckich, którzy będą mogli twardo oddziaływać na sferę polityczną.

Podsumowując, tzw. „synodalność” pozostaje w sferze całkowitych ogólników; sprawa wykorzystywania seksualnego zmierza w kierunku tworzenia jakichś komisji, bez odwołania się do problemu lawendowej sieci wpływu; w sprawie edukacji ciężar tak czy inaczej spoczywa na przestrzeni polityki i stąd – ludziach świeckich.

Na podstawie komunikatów oficjalnych: tyle można na dziś powiedzieć o przyszłości Kościoła w Polsce po 399. zebraniu KEP.

Paweł Chmielewski

za:pch24.pl